De geschiedenis van de Ieperse musea start 200 jaar geleden met de schenking van het schilderij ‘Het atelier van Rembrandt’ van kunstschilder Jacques-Albert Senave. Dat vieren we en trakteren met 200 taartjes! Wil jij er eentje? Bestudeer de prent, tel het aantal pluimen en stuur het juiste antwoord vóór 22 maart naar ypermuseum@ieper.be.

Tweehonderd jaar geleden, op 23 maart 1821, schenkt kunstschilder Jacques-Albert Senave onderstaand werk aan de stad Ieper. Deze opmerkelijke geste kent onmiddellijk navolging waardoor ook andere kunstenaars schilderijen schenken. Het stadsbestuur maakt in de Lakenhallen een zaal vrij om al deze werken tentoon te stellen. Charles Walwein krijgt de opdracht om een catalogus te maken:

‘Schilderien om het Museum of Studiezael’. Deze tentoonstellingszaal is de directe voorloper van het Yper Museum!

Schepen van musea Dimitry Soenen:

“De voorloper van het museum was van bij de aanvang heel populair en de collectie groeide snel aan. De eerste zaal in de Lakenhallen bleek algauw te klein waardoor de collectie verhuisde naar de Raadszaal. Ook daar werd het te krap en in 1858 richtte de stad de eerste verdieping van het Vleeshuis in als museum. In 1914 sloeg het noodlot toe, het gebouw en de collectie werden volledig verwoest. Het Vleeshuis werd heropgebouwd en in 1927 volledig ingericht als museum. In 1973 nam de jeugd met het JOC zijn intrek in het Vleeshuis. De collecties werden opgeborgen en waren niet meer te zien tot in 1985. Daarna vond het museum onderdak in het Sint-Jansgodshuis om vervolgens in 2018 terug te keren naar de plaats waar het allemaal begon: het (voormalig) Stadhuis. Een groot feest is momenteel nog niet aan de orde, maar deze tweehonderdste verjaardag laten we niet zomaar passeren. We trakteren met 200 taartjes met bovenop een eetbare foto van het allereerste collectiestuk, de schenking van Senave.”

Op het drukbevolkte schilderij verbeeldt Senave het atelier van de Nederlandse kunstschilder Rembrandt van Rijn in Amsterdam. Om zijn verjaardag te vieren, organiseren zijn leerlingen en collegakunstschilders een etentje, net op het moment dat er twee modellen aanwezig zijn. Zij poseren voor een doek dat Cleopatra en Marcus Antonius zou afbeelden.

Op het schilderij zien we links Rembrandt, met zijn palet en penselen in de aanslag, die zich voor overleg buigt naar collega David Teniers. Aan de rechterkant wordt de voorgrond ingenomen door een groepje zingende en musicerende kunstschilders. Craesbeke zingt, met een glas in de hand, terwijl Jan Steen fluit speelt en Adriaan Brouwer tokkelt op zijn gitaar. Nog heel wat andere kunstschilders krijgen een plaatsje: Gerard Dou, Karel Dujardin en Van Ostade.

Senave bouwde een mooie carrière op als kunstschilder in Parijs. Op het einde van zijn leven werd hij in Ieper vereerd met een retrospectieve en benoemd tot ere-directeur van de academie. Uit dankbaarheid schonk hij één van zijn doeken, ‘Het atelier van Rembrandt’, dat het jaar voordien een blikvanger was op het Salon van Gent.

De werken van Senave werden eertijds geroemd om hun levendigheid en frisse kleuren. Het schilderij was 75 bij 104 cm groot. Op vandaag kennen we het alleen via een zwart-wit prent. In 1841 werd het doek een eerste keer gerestaureerd door de Ieperse schilders Amand De Bruck en François Böhm. In 1875 volgde al een tweede restauratie, opnieuw door een Ieperling: Théodore Ceriez. Het doek werd in 1914, net zoals de rest van het museum, door oorlogsgeweld volledig vernietigd. Het werk van Senave is weinig gekend gezien zijn jarenlange carrière in Parijs. Hij is zeer spaarzaam vertegenwoordigd in onze openbare verzamelingen. Naast de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België in Brussel, bewaart enkel het Yper Museum werken van hem.

Vanaf 10 maart presenteren we de prent van Senave op onze sociale media, website en roll-upbanners aan de balies van het Yper Museum en het In Flanders Fields Museum. Deelnemers tellen het aantal pluimen en mailen zo snel mogelijk (en vóór 22 maart) het juiste aantal naar ypermuseum@ieper.be.

De eerste 200 juiste inzendingen winnen een taartje. Op 23 maart, onze verjaardag, contacteren we de winnaars persoonlijk met het tijdstip waarop ze hun taartje kunnen afhalen bij Patisserie ’t Belfort in Ieper.

Redactie: Filip Van Loo – Foto copyright stad Ieper