Het Platform Grensland kiest toekomstgericht voor een duurzaam en circulair bedrijventerrein
De bedrijventerreinvereniging “Platform Grensland” heeft voor de bedrijventerreinen van Menen en Wervik een ambitieus project ‘Grensland is Circulair’ uitgewerkt om daadwerkelijk een lokaal antwoord te bieden aan de milieu- en klimaatuitdagingen waarmee we geconfronteerd worden en om de bedrijven op het terrein te begeleiden in hun transitie naar een circulaire economie. . Parkmanager Herman Wenes licht toe: “Afvalpreventie, upcycling, hergebruik en recyclage van afvalstoffen evenals een beter en duurzamer materialenbeheer zijn uitdagingen die we samen met de bedrijven willen aanpakken tijdens dit project”. De bedrijventerreinvereniging werkt bij de uitwerking van dit project intens samen met de stadsbesturen van Menen en Wervik, met de afvalintercommunale MIROM en met 3PT Consult en rekent de komende twee jaar op een sterk engagement van de meer dan 80 bedrijven op de industriezones Grensland, Klingstraat en Hoogweg.
Afvalpreventie, recyclage en upcycling in de praktijk “Een brede waaier aan eenvoudige, praktisch haalbare activiteiten en initiatieven ondersteunen de ambities van Grensland om te evolueren naar een meer circulaire economie” verduidelijkt projectcoördinator Philippe Tavernier, 3PT Consult, die Grensland ondersteunt bij de projectuitvoering:
– Het inventariseren en analyseren van materiaalstromen bij de bedrijven is een eerste initiatief. Wat is herbruikbaar, wat kan een ander leven krijgen via upcycling, en hoe kunnen we de reststromen nog beter selectief uitsorteren, hergebruiken en recycleren? Doel is ‘zero waste’.
– Het aanbieden van initiatieven en instrumenten om de wettelijke opgelegde sortering van afvalstoffen beter te implementeren in onze bedrijven door een collectieve aanpak op het niveau van een bedrijventerrein in plaats van dit apart per bedrijf te organiseren (het Vlarema, dat uitvoering geeft aan het Vlaams Materialenbeleid, verplicht bedrijven immers om 21 afvalstromen selectief in te zamelen). Door opschaling moet dit praktisch haalbaar en financieel interessanter worden voor de bedrijven.
– Het uitvoeren van een project om diverse plastiekfracties fijnmazig te selecteren en samen in te zamelen zodat er meer kan ingezet worden op het kwalitatief recycleren en het hergebruik van plastics is in voorbereiding in samenwerking met Vanheede;
– Tijdens het project willen we een platform opzetten en acties uitwerken om productieresten, stockopruimingen en afgeschreven machines, meubels en IT-toestellen een hoogwaardige herbestemming te geven via hergebruik. Deze materialen kunnen eventueel na herstelling en refurbishing aangeboden worden aan startende bedrijven en KMO-bedrijven, scholen en verenigingen.
Philippe Tavernier geeft toelichting: “Concreet wordt nu een inzameling van PC’s opgestart in samenwerking met DigitalforYouth.be om afgeschreven PC’s en IT materiaal in te zamelen en dit na datavernietiging en refurbishing op professioneel niveau aan te bieden aan scholen en leerlingen uit kansengroepen zodat ook zij gemakkelijker zullen kunnen deelnemen aan on-line onderwijs. Voor dit project wordt samengewerkt met ’t Veer en Galloo”.
Herman Wenes vult aan: “Met de Kringloopwinkel Deltagroep is een samenwerking opgestart om een B2B aanbod uit te werken voor de gratis inzameling op het bedrijventerrein van afgeschreven maar herbruikbare materialen en gebruiksgoederen in goede staat. Het gaat om kantoormeubilair (bureaus, kasten, ladekasten, stoelen, vergadertafels, …), IT-materiaal, consumenten-elektro (koffiemachines, vaatwassers, wasmachines, tv’s, projectoren, microgolfovens, …), herbruikbare bedrijfskledij, overstocks, producten met kleine foutjes en retours van consumentengoederen (geen voedingswaren of verse producten). Deze producten worden daarna in de Kringloopwinkel na eventueel herstel te koop aangeboden aan starters en KMO’s.
“Met het maatwerkbedrijf Constructief is een samenwerking opgestart om afgedankt massief houtafval afkomstig van niet-herbruikbare meubelen, van productieresten of van andere bronnen, periodiek en gratis in te zamelen op het bedrijventerrein en dit hout als circulaire grondstof voor nieuwe “meubelen op maat” te herbestemmen”.
Samenwerken en communiceren maakt het project sterker! Naast het ruime projectpartnerschap wordt bij de uitvoering intens samengewerkt met diverse bedrijven, overheidsinstellingen en kennispartners om het project te versterken en een breder draagvlak te creëren.
– Samen met OVAM, Vlaanderen Circulair en Kennisinstellingen (Sirris, Vito,..) worden praktische opleidingen, infosessies en sensibilisatie-acties aangeboden aan bedrijven. Een samenwerking met het Symbioseplatform van OVAM wordt gepland om bedrijven op Grensland met vraag en aanbod van materiaalstromen met elkaar in contact te brengen, ook buiten de grenzen van het bedrijventerrein.
– Er is overleg met initiatiefnemers van andere projecten om ervaringen, tools en instrumenten te delen.
– Samenwerking met MIROM om KMO’s een oplossing te bieden voor een betere selectieve inzameling van niet structurele afvalstromen, vergelijkbaar met huishoudelijk afval. Op vastgestelde dagen is het containerpark hiervoor toegankelijk voor bedrijven.
– Er wordt gewerkt aan een ophaalkalender om regelmatig en exact getimed, allerlei afvalstromen selectief op te halen en duurzamer te recycleren.
– In samenwerking met de POM West-Vlaanderen en Vanheede wordt twee maal per jaar een collectieve ophaling van alle KGA-fracties (klein gevaarlijk afval) georganiseerd waardoor deze producten veilig verwerkt kunnen worden en niet meer bij het restafval belanden.
– Bedrijven krijgen via Sirris en het project Afvalorisatie de kans om een gratis materialenscan te laten uitvoeren waarbij hun materiaal- en afvalstromen worden onderzocht en aanbevelingen worden gemaakt naar preventie en reductie van afval, minder verpakking, efficiëntere productieprocessen en alternatieve materialen,…
– Communicatiekanalen worden uitgewerkt om ervaringen te delen en de bedrijven te informeren (website, nieuwsbrieven, linkdIn, publicaties) – Er worden acties gepland om zwerfvuil op het terrein op te ruimen en te voorkomen in de toekomst. Samenwerking met Mooimakers, MIROM, en beide steden ligt hier voor de hand.
– Het project zet in op een duurzame tewerkstelling en sociale inclusie. Hiertoe wordt samenwerking gezocht met de sociale economie. Met meerdere maatwerkbedrijven op het terrein en in de regio worden samenwerkingsovereenkomsten gepland. Met ’t Veer, De Kringloopwinkel en Constructief is dit reeds in de praktijk geconcretiseerd.
Het project ‘Grensland is Circulair’ krijgt de steun van Vlaanderen Circulair, de provincie West-Vlaanderen en POM West-Vlaanderen en krijgt actieve medewerking van ’t Veer, Vanheede en meerdere bedrijven op het bedrijventerrein.
Menen-Wervik, een proeftuin voor Vlaanderen !
– Samen met kennispartners, de POM West-Vlaanderen, OVAM, Vlaanderen Circulair en de ondernemers in Menen en Wervik zelf wordt er ingezet worden op sensibilisering, begeleiding en ervaringsuitwisseling omtrent een duurzame ketenbenadering met circulaire materiaalkringlopen als einddoel. Het is een uitdaging voor bedrijven om continu aandacht te besteden aan de duurzaamheid van het product en het productieproces en hierbij te streven naar zuinig energieën watergebruik, afval- en emissiepreventie en een productdesign met oog voor een maximale herbruikbaarheid en recyclagemogelijkheid in de afvalfase van het product.
– De projectpartners en de Meense en Wervikse bedrijven hebben een dubbel doel voor ogen. Via circulariteit een duurzamere omgeving creëren die tegelijk de toekomst en het voortbestaan van onze bedrijven, en dus ook de tewerkstelling in onze regio veilig stelt. Een duurzame en circulaire economie op een duurzaam bedrijventerrein biedt toekomstperspectief.
Het project ‘Grensland is Circulair’ loopt nog tot half 2022 en is voor Vlaanderen een unieke proeftuin voor de collectieve aanpak op niveau van een bedrijventerrein van afvalpreventie, selectieve inzameling, upcycling van materialen en restfracties en voor het sluiten van materiaalkringlopen. De resultaten en de methodiek zullen hopelijk ook ruimer kunnen uitgerold worden naar andere bedrijventerreinen in Vlaanderen zegt Philippe Tavernier: “We hopen in de loop van het project andere bedrijventerreinen in Menen en Wervik mee te nemen in het verhaal. Het projectgebied is nu reeds uitgebreid met de lokale terreinen Klingstraat en Hoogweg. Voor de uitrol van het systeem in de rest van de provincie zijn er reeds contacten met andere projecten en kijken we naar POM West-Vlaanderen, die werkt aan een concept rond ‘Bedrijventerrein van de Toekomst’. Op Vlaams niveau kunnen ondernemingen en bedrijventerreinverenigingen inspiratie opdoen via het Kennisnetwerk bedrijventerreinmanagement van het Vlaams Agentschap Innoveren en Ondernemen en de 5 POM’s. Ook van dit netwerk willen we gebruik maken om de resultaten te multipliceren. De samenwerking met OVAM en Vlaanderen Circulair is eveneens een logisch kanaal om ervaringen te delen ”.
Redactie & Foto: Filip Van Loo